هدف این پژوهش، طراحی و تبین الگوی نوین حسابرسی عملیاتی در ارتقای قضاوت حسابرسان و کیفیت کنترل داخلی در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران با بهره برداری از رو رویکرد فراترکیب می باشد . در این پژوهش با استفاده از رویکرد فراترکیب، ابتدا از طریق بانک های اطلاعات و مراجع پژوهشی زیر اقدام به استخراج پژوهش های مشابه در رابطه با موضوع پژوهش گردید؛ تعدادی پژوهش های معتبر و قابل اتکا در بازه زمانی 2015 تا 2023 و 1393 تا 1402 طبق پروتکل و فرآیند ارزیابی فراترکیب مشخص شدند. به عبارت دیگر به منظور یافتن مقاله ها و پژوهش های مشابه و با استفاده از پایگاه ها و مراجع پژوهشی فوق، اقدام به شناسایی پژوهش های مرتبط با هدف پژوهش شد.نتایج این پژوهش نشان داد که حمایت از فعالیت های خرد و کلان ، منشور اخلاقی و رفتار حرفه ای ، تطبیق قوانین و مقررات، نظام راهبری شرکتی ، مقایسه بودجه با عملکرد ، اهداف راهبردی و برنامه های عملیاتی ، اندازه موسسه ، فردگرایی حسابرس ، محافظه کاری حسابرس ، درستکاری حسابرس ، پاسخگویی حسابرس ، ماهیت ساختار کنترل داخلی ، حق الزحمه حسابرس ، بد بینی حسابرس، بیش اطمینانی حسابرس ، خوش بینی حسابرس ، محافظه کاری و ویژگی های شخصی حسابرس جزو مهم ترین مولفه های این الگو می باشند.

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی ارتباط توان رقابتی صاحبکار و انتخاب حسابرس بر پایه نظریه رقابت است. تعداد شرکت های نمونه تحقیق بالغ بر 120 شرکت و دوره زمانی تحقیق یک دوره 6 ساله از سال 1393 الی 1398 می باشد. آزمون فرضیه ها بر اساس روش همبستگی و با استفاده از رگرسیون لاجستیک باینری انجام شده است. نتایج نشان می دهد توان رقابتی صاحبکار تاثیر معنی دار و مثبت بر انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی دارد. هم چنین نتایج بیانگر آن است که نسبت بدهی و حق الزحمه حسابرس ، تاثیر منفی و معنی دار در انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی دارد. شواهد نشان می دهد هرگاه ، تعداد بندهای حسابرسی در گزارش سال قبل، افزایش یابد در آن صورت احتمال انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی نیز تقویت می گردد. در تحقیق حاضر اندازه شرکت ، نسبت سودآوری و درصد سهام متعلق به سهام دار عمده تاثیر معنی داری بر انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی ندارند.

اهمیت مالیات به عنوان یک منبع عمده درآمد دولت بر کسی پوشیده نیست، بر این اساس حسابرسی مالیاتی، و توجه به اثربخشی، کارایی و صرفه اقتصادی فرآیند حسابرسی مالیاتی و نیز نقش و کفایت کنترلهای داخلی در این خصوص، بدلیل پیچیده شدن محیط تجاری بیش از پیش حائز اهمیت است، استفاده از مدل حسابرسی ریسک، به عنوان راهکاری جهت حسابرسی مالیاتی مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش مذکور در خصوص قابلیت انطباق مدل حسابرسی مبتنی بر ریسک با اهداف رسیدگی ممیزان مالیاتی از لحاظ شناسایی ریسک نمونه گیری در رسیدگی و نحوه محاسبه ورابطه بین ریسکهای شناسایی شده و تعیین میزان مالیات واقعی می باشد نتیجه بررسی این فرضیه ها نیز نشان دهنده کاهش ریسک نمونه گیری، کفایت متغیر های مدل حسابرسی بوده و تنها در خصوص فرضیه آخر مبنی بر اثربخشی مدل نتیجه آزمون عدم کفایت و جامعیت مدل مذکور را در جهت پوشش کلیه سرفصلهای رسیدگی در ترازنامه و صورت سود و زیان نشان می دهد.

هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر کیفیت حسابرسی بر میزان اختلاف ارقام مندرج در صورتهای مالی حسابرسی شده و حسابرسی نشده می باشد. از آنجاکه پیرامون نحوه تاثیر مثبت و منفی کیفیت حسابرسی بر این اختلاف، دو تحلیل رقیب وجود دارد پژوهش حاضر به مطالعه تجربی تاثیر چهار معیار کیفیت حسابرسی شامل "نوع موسسه (دولتی یا خصوصی بودن)، امتیاز کنترل کیفیت موسسه، اندازه موسسه حسابرسی و تخصص صنعت حسابرس" بر میزان اختلاف اقلام در صورت های مالی حسابرسی شده و حسابرسی نشده شامل «دارایی ها، بدهی ها، سود عملیاتی، سود (زیان) قبل از کسر مالیات، سود (زیان) بعد از کسر مالیات و جریان نقد عملیاتی» می پردازد. بدین منظور داده های مربوط به 156 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1388 تا 1395 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از رابطه مستقیم و معنادار بین نوع موسسه حسابرسی و امتیاز کنترل کیفیت موسسه حسابرسی با اختلاف ارقام مندرج در صورت سود و زیان حسابرسی شده و حسابرسی نشده است. به این ترتیب در شرکت هایی که توسط سازمان حسابرسی و موسسات دارای رتبه الف حسابرسی می شوند میزان اختلاف ارقام مندرج در صورت سود و زیان حسابرسی شده و حسابرسی نشده بیشتر است. بعلاوه، شواهد حاکی از آن است که اندازه موسسه حسابرسی و تخصص صنعت حسابرس بر اختلاف صورت های مالی حسابرسی شده و حسابرسی نشده تاثیری ندارد.